علت درد لگن چیست؟ علائم و درمان آن

آناتومی لگن

لگن قسمت پایین تنه است که به آن لگن استخوانی یا کمربند لگنی نیز گفته می شود. مجموعه ای از استخوان های حوضچه ای است که تنه و پاها را به هم متصل می کند، تنه و روده ها را پشتیبانی و متعادل می کند، و حاوی روده ها، مثانه ادرار و اندام های جنسی داخلی است.

لگن از استخوان های مفصل ران تشکیل شده است، که در جلو در همفزی شرمگاهی و از پشت توسط استخوان خاجی به هم متصل شده اند. هر یک از سه استخوان تشکیل شده است. سه استخوان لگن شامل این موارد زیر است:

– ایلیوم قسمت پهن و برافروخته استخوان ران (تاج لگن)

– پوبیس قسمت تحتانی و خلفی استخوان ران

– ایسکیم، این یکی از استخوان هایی است که به تشکیل مفصل ران کمک می کند

علل درد لگن

درد لگن و باسن می تواند به عوامل زیر مربوط باشد:

1. آرتروز:

   مفصل گوی و کاسه‌ای با گذشت زمان شروع به فرسایش می‌کند. درد ناشی از آرتروز در اثر گرفتگی و ورم در مفصل، معمولاً در جلوی ران و یا در کشاله‌ی ران احساس می‌شود.

2. شکستگی‌های استخوان لگن:

   علائم شکستگی در استخوان لگن عبارت‌اند از احساس درد به هنگام صاف کردن پا، بلند شدن و ایستادن روی پا و همچنین چرخیدن انگشتان پای سمت آسیب‌دیده.

3. تاندونیت یا التهاب تاندون‌ها:

   تعداد زیادی از تاندون‌های اطراف مفصل ران، عضلات را به این مفصل متصل می‌کنند. استفاده‌ی بیش‌ازحد و یا انجام فعالیت‌های شدید، می‌توانند به‌راحتی این تاندون‌ها را دچار التهاب کنند.

4. بورسیت یا التهاب بورس:

   کیسه‌های پر از مایعی به نام بورس، وظیفه‌ی ضربه‌گیری بر روی قسمت‌های استخوانی و نزدیک به سطح استخوان لگن را دارند. همانند تاندون‌ها، این کیسه‌ها نیز می‌توانند در اثر استفاده‌ی بیش‌ازحد دچار التهاب شده و هنگام حرکت دادن مفصل ران، ایجاد درد کنند.

5. استئوآرتریت:

   استئوآرتریت به دلیل تخریب تدریجی غضروف درون مفصل ایجادشده و می‌تواند موجب التهاب آستر مفصل و کشیده شدن استخوان‌ها بر روی یکدیگر شود.

6. آرتروز روماتوئید:

   در آرتروز روماتوئید، عارضه‌ی بنیادی است که درد را تحریک می‌کند. این التهاب می‌تواند در اثر یک نقص در سیستم ایمنی که موجب تخریب غضروف مفصلی می‌شود ایجادشده باشد.

7. آرتروز پسوریازیس:

   یکی از زیرمجموعه‌های بیماری پسوریازیس (عارضه‌ی پوستی) که چندان رایج نیست. آرتروز پسوریازیس چند سال پس از شروع بیماری پسوریازیس در مفاصل کوچک‌تر ایجاد می‌شود.

8. سیاتیک:

   سیاتیک که درواقع نوعی پینچ عصبی است، می‌تواند موجب احساس درد در پشت استخوان لگن شود. درد ناشی از سیاتیک از پشت کمر شروع‌شده و با گذر از لگن به درون پاها منتشر می‌شود.افزایش فشار بر عصب سیاتیک یکی از دلایل درد لگن در بارداری است.

9. بورسیت تروکانتریک:

   بورسیت تروکانتریک به التهاب بورس (کیسه‌های حاوی مایع که به‌عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کنند) روی استخوان تروکانتر بزرگ (یک برآمدگی استخوانی نزدیک به گردن استخوان ران) گفته می‌شود. در این عارضه، خوابیدن بر روی باسن موجب احساس درد شده و در دیگر مواقع نیز قسمت خارجی استخوان لگن و بالای ران‌ها دردناک می‌باشند.

مشخص شدن علت درد لگن

برای تعیین علت ایجاد درد در ناحیه لگن، پزشک ابتدا چندین پرسش درباره علائم و سابقه مشکلات پزشکی از شما می پرسد. وی همچنین یک معاینه بدنی انجام می دهد و ممکن است آزمایش‌هایی را برای تعیین علت درد شما تجویز کند. آزمایش‌هایی که در این زمینه ممکن است تجویز شود عبارتند از:

• آزمایش خون و ادرار
• آزمایش بارداری برای زنان در سن باروری
• کشت واژینال یا آلت تناسلی به منظور بررسی بیماری های مقاربتی مانند سوزاک و یا کلامیدیا
• اشعه ایکس از شکم و لگن
• ام ​​آر آی
• سنجش تراکم استخوان (نوع خاصی از اشعه ایکس برای تعیین استحکام استخوان)
• لاپاراسکوپی تشخیصی (روشی که امکان مشاهده مستقیم ساختارهای لگن و شکم را فراهم می کند)
• هیستروسکوپی (روشی به منظور بررسی رحم)
• آزمایش مدفوع (بررسی نمونه مدفوع برای تشخیص میکروسکوپی وجود خون)
• آندوسکوپی تحتانی (قرار دادن یک لوله نوری برای بررسی داخل راست روده و بخشی از روده بزرگ یا کل آن)
• سونوگرافی (آزمایشی که از امواج صوتی برای تصویربرداری از اندام های داخلی استفاده می کند)
• سی تی اسکن از شکم و لگن (اسکنی که از اشعه ایکس و کامپیوتر به منظور تولید تصویر برش مقطعی از بدن استفاده می کند)

درمان درد لگن

موارد زیر برخی از گزینه های رایج، برای درمان درد لگن و باسن هستند:

• درمان دارویی:

  داروهای ضد دردی که نیاز به دستور پزشک ندارند، مانند استامینافن، داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب مانند ایبوپروفن یا ناپروکسین اغلب برای محدود کردن درد لگن کافی هستند.
  داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی دیگری که نیاز به دستو پزشک دارند مانند دیکلوفناک، ناپروکسن، سلبرکس نیز برای تسکین درد لگن مفیدند. اگر درد شدید باشد و یا گزینه‌های جایگزین مهار درد موفق به کنترل درد نشوند، می‌توان از مواد شبه افیونی یا داروهای دارای مواد تخدیر کننده برای مهار درد، استفاده کرد.

• فیزیوتراپی:

  فیزیوتراپی درمانی عالی برای مهار کردن درد لگن است. این روش درمانی بر حفظ توان و حفظ دامنه‌ی حرکت لگن از طریق تمرینات کششی و تقویتی معطوف است. در فیزیوتراپی از روش‌های دیگری مانند اولتراسوند درمانی، گرما درمانی و ماساژ درمانی نیز برای درمان کمک گرفته می‌شود.

• ماساژ:

  ماساژ درمانی چندین فایده‌ی مهم درمانی از جمله بهبود گردش جریان خون، آزاد سازی ماهیچه‌ها برای بهبود دامنه‌ی حرکتی و افزایش سطح اندروفین (که به کاهش تأثیر درد مزمن لگن کمک می‌کند) دارد.

• درمان دستی:

  اثر درمان دستی بر کاهش درد لگن بیماران به اثبات رسیده است. فیزیوتراپی دستی درمان مورد استفاده‌ی رایجی است که در آن از دست‌ها استفاده می‌شود و اغلب برای بیمارانی تجویز می‌شود که ستون فقرات‌شان آسیب دیده است ، و یا سندرم درد منطقه‌ای پیچیده ، درد لگن و عصب یا آسیب‌دیدگی‌های عضله دارند. این بیماران می‌توانند ‌به طور چشمگیری تسکین دردشان را با این شکل از فیزیوتراپی تسکین دهند، که در آن از هیچ ابزار و وسایل خاصی استفاده نمی‌شود.

• اولتراسوند درمانی:

  اولتراسوند شیوه‌ی درمانی دیگری است که فیزیوتراپ‌ها می‌توانند برای کمک به بیمارانی که درد دارند، از آن بهره بگیرند. اولتراسوند اساساً دستگاهی است که از امواج صوتی برای ایجاد گرما در قسمتی از بدن استفاده می‌کند.
  فوق تخصص درد تنها به صورت دایره‌وار دماغه‌ی تولید امواج صوتی را بر روی لگن شما می‌کشد که باعث ایجاد گرما در مفصل شما می‌شود و این امر به گردش خون در همه‌ جای بدن کمک می‌کند. این کار به آرامش و آزاد سازی بافت‌های بدن نیز کمک می‌کند و اجازه می‌دهد این بافت‌ها پاسخ بهتری به کشش یا هر روش دستی دیگری بدهند.
  فیزیوتراپ از این کار برای شل کردن مفاصل و عضلات سفت می‌کند. اولتراسوند همچنین می‌تواند در آسیب‌های حساس و شدید بدون ایجاد تأثیرات حرارتی مفید واقع شود، به این معنی که می‌تواند بدون تولید حرارت، به افزایش جریان خون و کاهش میزان التهاب یا تورم کمک کند.

• تمرینات ورزشی:

  انجام تمرینات ورزش یکی از بهترین چیزهایی است که بیماران می‌توانند برای کمک به درد لگن‌شان از آن بهره بگیرند. تمرینات ورزشی به حفظ دامنه‌ی حرکتی و تقویت عضلاتی که لگن‌ها را حمایت و پشتیبانی می‌کنند، کمک می‌کنند.
  کشش عضلات و تاندون‌هایی که اطراف مفصل را دربرگرفته‌اند نیز می‌تواند به سبک کردن دردهایی که مربوط به از برخی مشکلات لگن هستند، کمک کند و خطر برخی از آسیب دیدگی‌ها را کاهش دهد.

• تزریقات مفصلی:

  بنا به تشخیص پزشک، برای کمک به تسکین درد می‌توان از روش تزریق مفصلی استفاده کرد. این کار به‌ویژه در مورد بیمارانی مفید است که آرتروز متوسط یا شدید لگن دارند. آرتروز لگن می تواند باعث درد در ران و کشاله ران نیز بشود.
  تزریق در واقع بی حسی موضعی محل درد است و استروئيد درون آن می‌تواند به کاهش التهاب ایجاد شده به سبب ورم مفصلی کمک کند و نتایج فوری بدهد. این تزریقات گاهی تحت هدایت اولتراسوند انجام می‌شوند و از عوارض جانبی رایج استفاده دراز مدت از استروئيد می‌توان به اضافه وزن، خرابی غضروف و حتی نازکی استخوان (پوکی استخوان) اشاره کرد.

• جراحی تعویض مفصل:

  در صورتی که درمان‌های گفته شده در این‌ بخش جواب ندهند، باید از جراحی تعویض و جایگزینی مفصل استفاده کرد. هنگامی از عمل جراحی تعویض مفصل استفاده می‌کنیم که برخی از ورم‌های مخرب استخوانی – مفصلی به کل ساختار طبیعی مفصل لگن آسیب دیده زده باشد.