طناب نخاعی چیست؟

طناب نخاعی (Medulla spinalis)، بخشی از دستگاه عصبی مرکزی نخاع که حاوی مایع مغزی-نخاعی است را احاطه می‌کند. مغز و طناب نخاعی همراه با هم، سیستم عصبی مرکزی (CNS) را تشکیل می‌دهند. در انسان، طناب نخاعی از «استخوان پس‌سری» (Occipital Bone) آغاز می‌شود، از «سوراخ پس‌سری» (Foramen Magnum) عبور می‌کند و در ابتدای «مهره‌های گردنی» (Cervical Vertebrae) وارد کانال نخاعی خواهد شد. طناب نخاعی، تا بین مهره‌های شماره ۱ و ۲ کمر ادامه می‌یابد. ستون مهره‌ها از طناب نخاعی که کوتاه‌تر است، محافظت می‌کنند.

طناب نخاعی چیست کلینیک درد راد

چه زمانی محرک‌های داخل نخاعی پیشنهاد می‌شود؟

محرک‌های داخل نخاعی یا تحریک طناب نخاعی Spinal Cord Stimulation به اختصار SCS، زمانی که روش‌های محافظه‌کارانه جواب نمی‌دهد این روش پیشنهاد می‌شود. گاهی محرک‌های داخل نخاعی برای درمان دردهای مزمن یا دردهای پس از جراحی دیسک استفاده می‌شود (سندرم جراحی ناموفق دیسک).

محرک‌های داخل نخاعی همچنین برای درمان درد ناحیه‌ای I و II، در بیماری انسداد شریانی و در پلی نوروپاتی دیابتی که اغلب درد بسیاری دارد بسیار موثر است. اگر مشکلات قلبی درد زیادی در قفسه سینه و بازوها ایجاد کند و به دلیل اختلال گردش خون نتوان از گزینه‌های درمانی دیگر استفاده کرد بهترین روش محرک‌های داخل نخاعی است. بیمارانی که از میگرن و نورآلژی تری ژمینال رنج می‌برند اغلب به‌وسیله این روش بهبودی‌ چشمگیری داشته‌اند و کیفیت زندگی آن‌ها دوباره بازگشته است. بعد از حوادثی که به عصب‌های ناحیه دست‌وپا آسیب وارد شده یا پس از جراحی فتق و واریس، بهترین روش درمانی، استفاده از سیستم SCS است.

محرک‌های داخل نخاعی چگونه انجام می‌شود؟

در روش محرک‌های داخل نخاعی انتقال انرژی پالسی در طول طناب عصبی و یا در مجاورت ریشه های عصبی مورد نظر، در فضای اپیدورال صورت می‌گیرد. این روش باعث بلوک انتقال پیام درد و مسیردرد به مغز شده و موجب تسکین درد می‌گردد. اجزای دستگاه تحریک طناب نخاعی شامل دو بخش است:

  1. یک قسمت کلید فلزی است که در فضای اپیدورال نخاعی قرار می گیرد و از طریق زیر جلدی به
  2. قسمت دوم که یک باطری کوچکی است متصل می گردد.
انجام محرک‌های داخل نخاعی در کلینیک درد راد

محرک‌های داخل نخاعی در 6 مرحله انجام می‌شود

  1. مرحله اول: آزمایشی

    ابتدا محل تزریق بی‌‌حس می‌شود. یک یا چند کابل هادی عایق شده توسط سوزن اپیدورال یا از طریق برش کوچکی در فضای پیرامون طناب نخاعی (فضای اپیدورال) وارد بدن بیمار می‌شوند.

  2. مرحله دوم: پیدا کردن موقعیت مناسب

    الکترودهای انتهای کابل، امواج الکتریکی تولید می‌کنند تا عصب‌ها تحریک شده و سیگنال‌های درد متوقف شود. بازخورد بیمار به پزشک کمک می‌کند دقیقاً مشخص کند کدام ناحیه برای تحریک و متوقف کردن درد مناسب‌تر است. سیم به یک تحریک کننده (استیمولاتور) خارجی آزمایشی متصل می‌شود که تقریباً یک تا دو هفته مورد استفاده قرار می‌گیرد تا مشخص شود آیا تحریک طناب نخاعی به بیمار کمک می‌کند یا خیر.

  3. مرحله سوم: مشخص کردن کارایی

    در صورتی‌ که بیمار و پزشک میزان کاهش درد را قابل قبول بدانند، ممکن است این سیستم برای همیشه کار گذاشته شود. در پایان مرحله آزمایشی، کابل‌های آزمایشی خارج می‌شوند.

  4. مرحله چهارم: کاشت دائمی

    عمل کاشت دائمی این سیستم ممکن است تحت بی‌حسی یا بیهوشی عمومی انجام شود. ابتدا یک یا چند کابل دائمی از طریق سوزن اپیدورال یا برش کوچکی در محل از پیش تعیین شده در فضای اپیدورال وارد می‌شود.

  5. مرحله پنجم: کاشت ژنراتور

    سپس برش کوچکی ایجاد شده و باتری ژنراتور قابل کاشت (IPG) در زیر پوست جایگذاری می‌شود. اغلب دستگاه در ناحیه باسن یا شکم قرار داده می‌شود. سپس کابل‌ها به باتری (IPG) متصل می‌شوند.

  6. مرحله ششم: پایان عمل

    پالس‌های الکتریکی سیستم کاشته شده با دستگاه برنامه ریز بی‌سیم خارجی، برنامه ریزی می‌شود. بیمار میتواند از دستگاه برنامه ریز برای روشن کردن سیستم یا خاموش کردن آن استفاده کند، قدرت تحریک را تنظیم نماید و برنامه از پیش تعیین شده مناسب را انتخاب نماید.

موارد منع استفاده محرک‌های داخل نخاعی

SCS ممکن است در افرادی که دارای انعقاد اختلالات مرتبط، یا تحت درمان ضد انعقاد هستند. سایر موارد منع مصرف شامل: عفونت موضعی و سیستمیک، ضربان سازهای یا افرادی که مطالعات تصویربرداری قبل از جراحی برای آنها نشان داده است، آناتومی دارند که جایگذاری آنها را دشوار می‌کند، یا اگر در هنگام ارزیابی روانشناختی نگرانی ایجاد شود.

میزان موفقیت‌آمیزبودن درمان توسط محرک طناب نخاعی 85درصد است!

مزایا محرک‌های داخل نخاعی

مزایای بسیاری برای استفاده از این روش درمان وجود دارد:

  1. این روش یک عمل ساده‌ی زیرپوستی است.
  2. این روش یک عمل غیرتخریبی است. هیچ جراحی دائمی یا تداخل شیمیایی در گذرگاه عصبی صورت نمی‌گیرد.
  3. درمان آزمایشی انجام می‌گیرد تا بررسی شود که آیا درد بیمار با استفاده از این روش تسکین خواهد یافت یا خیر.
  4. این عمل قابل برگشت است؛ چنانچه علائم بیمار تسکین نیافت، می‌توان محرک را بدون بروز هیچ اثر جانبی‌ای برداشت.

همچنین مزایای این روش از نقطه نظر بیمار این است:

  1. کاهش قابل ملاحظه‌ی شدت درد
  2. استفاده کمتر از مخدرها یا دیگر داروها
  3. بهبود کیفیت زندگی

عوارض و معایب محرک‌های داخل نخاعی

عوارض ناشی از SCS از مشکلات ساده قابل اصلاح تا فلج ویرانگر، آسیب عصبی و مرگ متغیر است. در یک پیگیری 7 ساله، میزان عوارض کلی 5-18٪ بود. شایعترین عوارض شامل مهاجرت سرب، شکستن سرب و عفونت است. عوارض دیگر شامل چرخش مولد نبض، هماتوم (زیرپوستی یا اپیدورال)، نشت مایع مغزی نخاعی (CSF)، سردرد، ناراحتی در مولد پالس است. برخی افراد احساس سوزن سوزن شدن ناشی از SCS را ناخوشایند می‌دانند. شایعترین عارضه مربوط به سخت افزار مهاجرت سرب است که در آن الکترودهای کاشته شده از محل اصلی خود حرکت می‌کنند. با این عارضه، می‌توان با برنامه ریزی مجدد، مجدداً تحت پوشش بیهوشی قرار گرفت. در شرایط مربوط به مهاجرت عمده سرب، ممکن است برای تنظیم مجدد محل قرارگیری سرب، نیاز به یک عمل مجدد باشد. مطالعات در گزارش دادن درصد افرادی که مهاجرت سرب دارند بسیار متفاوت است اما اکثر مطالعات در دامنه 10-25٪ مهاجرت سرب برای تحریک نخاع گزارش می‌دهند.
پس زمینه سلولی سایت کلینیک درد راد

در دسترس بودن

12 ساعت

در طول روز

جهت ارائه خدمات

ساعت حضور پزشکان کلینیک درد راد:

شنبه:
صبح دكتر سیامک مرادی عصر دكتر حمیدرضا سميعی

يكشنبه:
صبح دكتر مسعود هاشمی عصر دکتر محمدحسین دلشاد

دوشنبه:
صبح دکتر حمیدرضا سميعی عصر دكتر مسعود ثقفی‌نيا

سه‌شنبه:
صبح دکتر محمدحسین دلشاد عصر دکتر مسعود هاشمی
چهارشنبه:
صبح دکتر مسعود ثقفی‌نيا عصر دکتر سیامک مرادی

نظرات مراجعه کنندگان

من ورزشکار هستم و در حین ورزش برای کمرم مشکل پیش اومد، متخصصین کلینیک درد راد واقعا به من خیلی کمک کردن و مشکل برطرف شد و الان دوباره به ورزشم برگشتم

آقا 25 ساله از تهران
نظر مراجعه کننده به کلینیک درد راد

من مشکل درد عصب سه قلو داشتم و واقعا در تشخیص درست یک درمان درست مشکل برطرف شد، واقعا ممنونم ازتون که منو از اون درد نجات دادید

خانم 50 ساله از کرج
نظر مراجعه کننده به کلینیک درد راد

من مدت زیادی بود که دردهای سرطانی دیگه طاقتم بریده بود و واقعا نمیدوستم باید چیکار کنم، واقعا توی کلینیک درد راد خیلی بهم کمک کردن و دوبراه به زندگی بدون درد برگشتم. هر روز دعاتون میکنم، ممنون از کمکتون

آقا 60 ساله از قزوین
نظر مراجعه کننده به کلینیک درد راد