درمان دردهای مزمن با پمپ اینتراتکال
بسیاری از بیمارانی که به کلینیک درد راد مراجعه می‌کنند، تحت عمل جراحی ستون فقرات قرار گرفته‌اند و پس از عمل جراحی دچار دردهای ماندگاری شده‌اند، به توصیه پزشکان این بیماران جهت درمان و کنترل درد، در مرحله ابتدایی درمان دارو مصرف کرده‌اند و راهکارهای دیگری مانند فیزیوتراپی برای بیماران انجام گرفته است.
بیماران در این مرحله پاسخ خوبی به درمان‌ها نداده‌اند، در مرحله بعدی بلوک‌های عصبی و تزریق برایشان انجام می‌گیرد. عده‌ای از بیماران با انجام چنین روش‌های درمانی بهبود پیدا می‌کنند؛ اما، گروهی دیگر از بیماران باز هم دردهای مقاوم به درمان دارند.
در این مواقع پزشک روش‌های درمانی دیگری مانند رادیوفرکوئنسی ستون مهره‌های کمری را برای بیماران انجام می‌دهد یا اینگونه تشخیص می‌دهد که بیمار نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تری مانند کارگزاری پمپ‌های اینتراتکال یا پمپ درد دارد.
آیا با پمپ اینتراتکال آشنایی دارید؟
پمپ‌های اینتراتکال نوعی ایمپلنت است که در بدن بیمار گذاشته می‌شود و این ایمپلنت به ناحیه کمری بیمار مربوط می‌کنند. روش درمانی پمپ درد به گونه‌ای است که دارو به طور مستقیم به نخاع وارد می‌شود.
در این روش درمانی از پمپی کوچک استفاده می‌شود، که با انجام جراحی در زیر پوست شکم قرار داده می‌شود. بسته به نوع درد، شدت درد، نوع عوارض و علائمی که بیمار دارد از داروهای مختلفی برای بیماران استفاده می‌شود.
پمپ از طریق کاتتر به اطراف نخاع وارد می‌شود و از آن قسمت، دارو به‌طور مستقیم به قسمتی که منجر به درد می‌شود، وارد خواهد شد. علائم و دردهای بیمار تنها با دوز کمی از این دارو قابل کنترل است و به طبع عوارض دارویی کمتری برای بیمار خواهد داشت.
اگر پزشک بخواهد ایمپلنتی برای بیماران کار بگذارد، قبل از انجام هر اقدامی باید تست‌های لازم برای بیمار انجام گیرد. انجام این تست قبل از هرگونه اقدامی نشان می‌دهد، که آیا انجام این عمل جراحی تاثیری جهت کاهش درد برای بیمار دارد یا خیر.
عملکرد پمپ درد به چه صورت است؟
از آنجایی که دارو به‌طور مستقیم به مایع مغزی نخاعی CSF وارد می‌شود، تاثیر بهتر و عارضه‌های کمتری را برای بیمار خواهد داشت. پمپ درد یک وسیله فلزی گرد کوچکی است، که طی جراحی در زیر پوست شکم قرار داده می‌شود.
یک لوله پلاستیک کوچک به نام کاتتر نیز به آن متصل است که در فضای داخل ستون فقرات قرار می‌گیرد. درون پمپ یک فضای مخزن‌دار وجود دارد. پمپ طوری تنظیم شده است که به تدریج دارو آزاد می‌شود. در واقع تنظیمات پمپ بر اساس نیازهای بیمار متفاوت خواهد بود.
زمانی که مخزن درون پمپ خالی می‌شود، با قرار دادن سوزن فضای داخل پمپ را مجدد پر می‌کنند.
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای گذاشتن پمپ درد هستند؟
اگر هر یک از این موارد را داشته باشید، کاندیدای خوبی برای گذاشتن این پمپ خواهید بود:
- درمان‌های ناموفق جهت کنترل درد
- عدم تسکین درد پس از جراحی
- نیاز مداوم به داروی مسکن
- عدم حساسیت به هیچ یک از داروهای پمپ درد
- مشاهده نتیجه مثبت پس از دریافت دوز آزمایشی دارو
- عدم مشکل روانشناختی
پمپ درد در چه مواقعی کاربرد دارد؟
احساس درد در ستون فقرات پس از عمل جراحی
به‌طور مثال در این مواقع بیماران دردهای شدید ناشی از سیاتیک در پا را تجربه می‌کنند.
دردهای ناشی از سرطان
بیماران درد مداوم ناشی از فشرده شدن عصب نخاعی را به‌دلیل وجود تومورها احساس می‌کنند. همچنین ممکن است به‌دلیل پرتو درمانی بیمار دچار عارضه‌های ناشی از درمان شده باشند.
دردهای شدید و سوزشی
احساس درد و سوزش به‌دلیل آسیب به عصب محیطی احساس می‌شود.
آراکنوئیدیت
در اعصاب نخاعی التهاب و زخم دردناکی ایجاد شده باشد.
پانکراتیت مزمن
درد مزمن شکمی ناشی از التهاب یا انسداد مجرای لوزالمعده ایجاد شده باشد.
پمپ درد علاوه بر این موارد می‌تواند به کاهش اسپاستیک (سفتی و اسپاسم عضلات) کمک کند:
- فلج مغزی
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- سکته مغزی
- آسیب مغزی
- آسیب نخاعی
آیا پمپ درد عارضه‌ای دارد؟
عارضه‌های جانبی ناشی از این دارو بسیار کم و نادر است. با این حال این روش درمانی همانند روش‌های دیگر عارضه‌های احتمالی مانند عفونت و خونریزی را به همراه دارد. از دیگر عارضه‌های نادری که ناشی از این بیماری در افراد ایجاد می‌شود به شرح زیر است:
- نشت مایع مغزی نخاعی که ترشح آبکی از برش‌ها وجود دارد و چنین ترشحی منجر به سردرد می‌شود.
- عارضه‌های جانبی دارو مانند افسردگی تنفسی، اسپاسم عضلات، یبوست، حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، اضطراب و افسردگی وجود دارد.
روند عمل جراحی هنگام قرار دادن پمپ به چه صورت است؟
ممکن است چند روز قبل از عمل نیاز به انجام تست و آزمایش‌هایی داشته باشید که در صورت لزوم، پزشک به شما خواهد گفت. بیمار نباید شب قبل از عمل جراحی مایعات و غذا مصرف کند.
برای انجام عمل جراحی بیمار را بیهوش می‌کنند، سپس به پشت چرخانده می‌شود تا اقدامات لازم جهت کارگزاری کاتتر و پمپ درد را انجام دهند. یک برش کوچک در وسط کمر زده می‌شود. کاتتر را در زیر عنکبوتیه یا فضای داخل نخاعی گذاشته شده و با بخیه محکم می‌شود.
زمانی که کاتتر در جای خود قرار گرفت، یک کاتتر دیگر در زیر پوست از ستون فقرات به شکم که پمپ در آن قسمت گذاشته می‌شود، متصل خواهد شد.
قسمت‌هایی که برای گذاشتن پمپ و کاتتر برش داده شده، در پایان جراحی بخیه زده می‌شود و پانسمان روی بخیه گذاشته می‌شود.
مراقبت‌های پس از عمل
پس از اینکه بیمار به هوش می‌آید، علائم حیاتی او از جمله فشارخون، ضربان قلب و تنفس کنترل می‌شود. پزشک جهت مراقبت‌های پس از عمل دستورالعمل‌هایی دارد که به شرح زیر است:
برای رفع تسکین درد
- طبق دستور پزشک باید از داروهای مسکن استفاده کنید.
- مصرف داروهای مسکن منجر به یبوست می‌شود، به همین جهت باید آب زیادی بنوشید و غذاهای سرشار از فیبر مصرف کنید. همچنین می‌توانید از ملین‌های بدون نسخه نیز استفاده کنید.
- جهت کاهش درد و تورم ایجاد شده در ناحیه برش خورده، روزانه به مدت ۲۰ الی ۱۵ دقیقه روی محل برش یخ بگذارید.
- ممکن است پس از جراحی به‌دلیل نشت مایع مغزی نخاعی احساس سردرد داشته باشید. این مورد در اغلب مواقع خودبه‌خود بهبود می‌یابد. جهت تسکین سردرد دراز بکشید و مقدار زیادی مایعات کافئین‌دار مانند چای یا قهوه بنوشید.
محدودیت‌های پس از جراحی
- تا ۶ هفته پس از جراحی نباید خم شوید، کمر خود را نچرخانید و تا حد امکان از جای خود بلند نشوید. این محدودیت‌ها به‌دلیل جلوگیری از حرکت کاتتر است تا محل مورد نظر کاملا بهبود پیدا کند.
- به‌مدت ۲ هفته نباید وسیله‌های سنگین بلند کنید.
- تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است، نباید رانندگی کنید.
- پس از عمل نباید الکل مصرف کنید.
فعالیت پس از عمل جراحی
- از نشستن طولانی مدت خودداری کنید.
- هر ۳ الی ۴ ساعت به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. تنها تا حدی که توانایی دارید، پیاده‌روی را به‌مرور زمان افزایش دهید.
مراقبت از برش پس از جراحی
- جهت جلوگیری از عفونت باید دست‌های خود را قبل و بعد از تمیز کردن محل برش کاملا بشویید.
- برش را کاملا خیس نکنید.
- پس از شستشو باید محل زخم را خشک کنید.
- در این قسمت از هیچ پماد یا لوسیونی استفاده نکنید.
خارج شدن مقداری ترشح از محل برش طبیعی است، اگر ترشحات افزایش یافت، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. در صورت ایجاد هرگونه تورم غیر طبیعی باید با پزشک در میان بگذارید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.