علت صدا دادن و تق تق زانو
برخی از فراد ممکن است هنگام خم یا صاف کردن زانوهای خود یا بالا و پایین رفتن از پلهها صدای تق تق زانوی خود را بشنوند. پزشکان اصطلاحا به صدای زانو هنگام حرکت یا انجام فعالیتهای دیگر «کریپتوس» میگویند.
دلایل مختلفی وجود دارد که میتواند در ایجاد این عارضه موثر باشد. در بیشتر مواقع صدایی که از زانو شنیده میشود، مشکل مهمی ایجاد نمیکند. با این وجود اگر همراه با صدا دادن زانو احساس درد دارید، حتما به کلینیک درد مراجعه کنید.

با آناتومی مفصل زانو آشنا شوید
قبل از اینکه بخواهیم بهعلت ایجاد این عارضه بپردازیم بهتر است ابتدا با آناتومی مفصل زانو آشنا شده تا متوجه ادامه توضیحات شوید. زانو مانند لولا کار میکند و از قسمتهایی مانند استخوان، سینوویوم و رباط تشکیل شده است.
استخوانها
زانو، استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل میکند. استخوان فیبولا، استخوانی در قسمت پایینی پا به مفصل متصل شده است. کاسه یا کشکک زانو استخوان، محدبی است، که در قسمت جلویی استخوان قرار دارد و از مفصل محافظت میکند.
غضروف
دو عدد غضروف ضخیم کوسن شکل به نام مینیسک بین درشت نی و استخوان ران قرار دارد و در صورتی که ضربه یا فشاری وجود داشته باشد، از اصطکاک میان استخوان جلوگیری میکند.
سینوویوم
سینوویوم سطح درونی کپسول مفصلی است، جهت روان عمل کردن مفاصل به کار برده میشود.
رباطها
چهار رباط وجود دارد که نوارهای سخت و انعطاف پذیری هستند و استخوانها را به یکدیگر متصل میکند.

عواملی که منجر به صدا دادن زانو میشود؟
کریپتوس میتواند بهدلایل مختلفی ایجاد شود که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد:
حبابهای گازی
با گذشت زمان ممکن است گاز در قسمتهای مختلف مفصل جمع شود و حبابهای ریزی در مایع سینوویال ایجاد کند. به همین جهت زمانی که زانوهای خود را خم میکنید، برخی از حبابهای میترکد.
این مورد طبیعی است و هر از گاهی ممکن است برای برخی از افراد ایجاد شود. زمانی که حبابهای گازی میترکد با درد همراه نیست.
رباطها
رباطها و تاندونهایی که اطراف زانو وجود دارد، ممکن است از یک توده استخوانی عبور کند و کمی کشیده شود. بهدلیل آنکه مجدد به محل خود باز میگردند ممکن است صدای تق تق در زانو شنیده شود.
بی ثباتی در پاتلوفمورال
بدن هر فردی با دیگری متفاوت است. در واقع بافتها و اجزای تشکیل دهنده زانو بین افراد متفاوت است. این تفاوت میتواند بهدلیل افزایش سن و آسیب وارد شده از حوادث مختلف ایجاد شده باشد. بهعنوان مثال ممکن است زانوی شما از زانوهای افراد دیگر بیشتر قابلیت خم شدن داشته باشد. این اختلافات ممکن است در برخی منجر به صدا دادن زانو هنگام حرکات خاصی شود.
جراحت
کریپتوس یا صدا دادن زانو میتواند نتیجه وارد شدن ضربه به زانو باشد. زمانی که فردی روی زانوی خود میافتد، میتواند منجر به آسیب به زانو یا سایر قسمتهای مفصل زانو شود. بهطور کلی این عارضه احتمال دارد بهدلایل زیر ایجاد شده باشد:
- پارگی مینیسک در افرادی که ورزش میکنند، مشکل نسبتا رایجی است. زمانی که پارگی مینیسک ایجاد شده باشد، حرکت مفصل باعث کریپتوس یا تق تق زانو میشود.
- کندرومالاسی کشکک یا نرمی کشکک در واقع اختلالی است که به غضروف زیر زانو آسیب وارد میشود. در این مواقع ممکن است احساس درد در پشت زانوی خود داشته باشید که معمولا بهدلیل فعالیت بیش از حد در قسمت زانو ایجاد میشود.
- سندرم پاتلوفمورال یا زانوی دونده میتواند منجر به کندرومالاسی شود. در نهایت احتمال درد یا صدا دادن زانو در این عارضه وجود دارد.
آرتروز
آرتروز زانو در هر سنی ممکن است ایجاد شود؛ اما معمولا این بیماری از ۵۰ سالگی به بعد شایع است. منظور از آرتروز، ساییدگی و از بین رفتن غضروف بین مفصل است. این عارضه منجر به درد، التهاب و صدا دادن زانو میشود.
چه زمانی باید نگران صدا دادن و تق تق زانو شد؟
کریپتوس یا صدا دادن زانو بسیار شایع است و معمولا دردی وجود ندارد. زمانی که همراه صدا دادن زانو چنین علائمی وجود داشته باشد، میتواند نشاندهنده یک مشکل باشد:
- همراه با علائم آرتروز
- همراه با علائم احتمالی آرتریت روماتوئید یا عفونی
- در صورت ترک خوردگی در زانو باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
اگر این مشکل همراه با درد است و میخواهید مشکل خود را بهطور دقیق بررسی کنید و درمانی برای آن انجام دهید، توصیه میشود، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با آزمایشات دقیقی که انجام میشود درمانی مناسب با شرایط شما در نظر بگیرند.
درمان صدای زانو همراه با درد
صدا دادن زانو یا اصطلاحا کریپتوس خطری ایجاد نمیکند و نیازی به درمان ندارد؛ اما اگر درد یا علائم دیگر همراه با صدا دادن مفصل زانو وجود داشته باشد، میبایست به پزشک مراجعه کنید.
درمانی که در نظر گرفته میشود بسته به مشکل هر فرد متفاوت است. بهطور مثال اگر مبتلا به آرتروز باشید، راههای درمانی متفاوتی برای درمان و کنترل علائم وجود خواهد داشت.
بهطور کلی توصیههایی که در خصوص کنترل علائم و درمان این بیماری وجود دارد به شرح زیر است:
- داشتن وزنی متعادل
- انجام تمرینات ورزشی از جمله پیادهروی، شنا و تای چی
- استفاده از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی
- داروهای تجویز شده پزشک مانند تزریق استروئید به مفصل
- استفاده از کمپرس آب گرم و کمپرس یخ جهت کاهش التهاب
- انجام فیزیوتراپی و تمرینات جهت تقویت عضلات و دامنه حرکات
- رفتار درمانی شناختی
- مدیتیشن نیز از دیگر مواردی است که میتواند منجر به تسکین درد و بهبودی شما شود.

مواد غذایی مفید برای تقویت مفصل زانو
با مصرف برخی از مواد غذایی میتوان به تقویت مفصل در قسمتهای مختلفی از بدن از جمله زانو کمک کند، در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
مصرف سبزیجات با برگ سبز تیره
در کشورهای انگلیسی زبان اصطلاحی وجود دارد که میگویند با مصرف روزانه یک عدد سیب نیازی به مراجعه به پزشک نخواهید داشت. سیب حاوی آنتی اکسیدان و منیزیم بوده که برای سلامت مفصل و استخوانها بسیار مفید است.
سیب تنها یکی از موارد بسیار مهم برای سلامتی، از جمله تقویت مفصل است. در ادامه ۱۲ مورد از انواع مواد غذایی برای شما ذکر خواهیم کرد، که برای سلامتی کلی از جمله مفصل بسیار مهم و ضروری است:
- ماهی روغنی
- آووکادو
- زردچوبه
- روغن زیتون طبیعی
- سیر و پیاز
- گریپ فروت
- چای سبز
- توت
- ماست و کفیر
- گردو و آجیل
- کامو کامو
کلام آخر
صدای ترک یا هر صدایی مشابه در زانوها در اغلب مواقع موارد جدی نیست و اغلب افراد نیازی به درمان ندارند. در صورتی که درد یا علائم دیگر را همراه با صدای تق تق زانو دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
انجام تمرینات ورزشی، رژیم غذایی و کنترل وزن از روشهای سالم نگهداشتن مفصل زانو بهشمار میرود و از ایجاد آسیبهای دیگر در زانو جلوگیری میکند. همچنین در صورتی که مبتلا به آرتروز باشید، جهت کنترل علائم درمان این بیماری راهکارهایی برای شما در نظر گرفته خواهد شد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.