سندرم دکورون یا تنوسینوویت دکورون، تاندون های مچ دست را تحت تأثیر قرار داده و یک بیماری دردناک است.
سندرم دکورون، زمانی اتفاق می افتد که 2 تاندون اطراف انگشت شست متورم شود.
تورم در ناحیه شست، باعث التهاب غلاف های پوشاننده تاندون ها شده و در نهایت این اتفاق باعث فشار بر اعصاب ناحیه شست و احساس درد و بی حسی در فرد می شود.
از این رو این بیماری نیازمند مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی است.
علامت اصلی بیماری دکورون یا تنوسینوویت دکورون ، شامل درد یا حساسیت به لمس در شست دست است؛
اما این احساس درد در هنگام بالا رفتن بازوی فرد، بی حسی انگشت شست یا انگشت اشاره، احساس کشیدگی در ناحیه انگشت شست، تورم و صدای جیر جیر در ناحیه انگشت شست از دیگر علائم سندرم دکورون است.
این بیماری به دلیل التهاب دو تا از تاندون های حرکت دهنده انگشت شست ایجاد میشود. تاندون دور کننده بلند شست (abductor pollicis longus) و تاندون راست کننده کوتاه شست (Extensor pollicis brevis ).
این اختلال در زنان باردار و نیز در مادرانی روی میدهد که کودکانشان را در حالی نگه میدارند که انگشت شستشان به سمت خارج (Outstretched) قرار میگیرد.
علل تنوسینوویت دکورون
تمام تاندونهایی که در پشت مچ دست وجود دارند از طریق یک سیستم شبیه به قرقره به نام غلاف تاندون حرکت میکنند.
علاوه بر اینکه خود تاندون ملتهب میشود، این غلاف نیز میتواند ملتهب یا ضخیم شود و باعث درد مچ دست در سمت انگشت شست گردد.
دو تاندون که مسئول حرکت انگشت شست هستند از میان یک غلاف عبور میکنند و در معرض تحریک میباشند. در این بیماری به علت التهاب ایجاد شده، حرکت تاندون در درون غلاف آن دردناک میشود.
گرچه علت دقیق بیماری تنوسینوویت دکورون مشخص نشده است ، استفاده بیش از حد از مچ دست باعث بروز این بیماری می شود.
زمانیکه حرکاتی مانند گرفتن یا فشردن یک شی و چرخش مچ دست را انجام می دهید، از دو تاندون اصلی مفصل مچ دست و ناحیه تحتانی شست استفاده می کنید.
درصورتیکه این حرکات را بطور مکرر انجام دهید باعث آسیب دیدگی پوشش وپوسته اطراف این تاندون ها می شوید و این امر منجربه گرفتگی ومحدودیت درحرکت تاندون ها میشود .
هرگونه فعالیتی که مستلزم حرکات مکرر دست و مچ در دراز مدت باشد مانند:
شستشو و چلاندن البسه، دوزندگی، نواختن پیانو، تایپ کردن، بریدن با چاقو، بازی گلف، ورزش های راکتی، بولینگ و همچنین ماهیگیری یا حرکات مکرر سریع مثل فشار دادن، کشیدن و گرفتن و یا بلند کردن نوزاد ممکن است آن را بدتر کند.
سایر علل بروز این بیماری عبارتنداز:
- آسیب دیدگی های مستقیم به مچ دست مانند دررفتگی مچ دست و تاندون ها، که باعث جراحت بافت ها و محدودیت در حرکت تاندون ها و درد شست و مچ دست می شود.
- آرتریت التهابی مانند بیماری آرتریت روماتوئید
فاکتورهای خطرساز بیماری تنوسینوویت دکورون
عوامل مستعد کننده تنوسینوویت دکورون عبارتند از:
۱-سن:بیماری دکورون در سن ۳۰ تا ۵۰ سالگی شایعتر است.
۲-جنس:تنویسنوویت دکورون در زنان بیشتر رخ می دهد.
۳-حاملگی
۴-مراقبت از نوزاد: بلند کردن مکرر نوزاد در حالی که انگشت شست اهرم می شود.
۵-شغل ها یا سرگرمی هایی که حرکت مکرر دست و مچ را شامل می شوند.
علائم تنوسینوویت دکورون
از جمله علائم تنوسینوویت دکورون می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- احساس گیر کردن در انگشت شست در مواقع حرکت
- احساس درد در نزدیکی قاعده انگشت شست
- ایجاد تورم در نزدیکی قاعده انگشت شست
- حرکت دشوار و دردناک مشابه نیشگون گرفتن در انگشت شست و مچ دست
چنانچه بیماری تنوسینوویت دکورون جدی گرفته نشود و جهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، امکان دارد درد به انگشت شست یا آرنج و یا هر دو سرایت کند.
تشخیص تنوسینوویت دکورون
مانند هر بیماری دیگر، اساس تشخیص بیماری تنوسینوویت دکورون نیز بر اخذ شرح حال درست و معاینه بالینی است.
در معاینه، پزشک با وارد آوردن فشار ملایم ، حساسیت ناحیه مچ دست در امتداد انگشت شست را بررسی می کند.
معاینه اختصاصی تنوسینوویت دکورون تست فینکل اشتاین است که برای انجام آن ،بیمار انگشت شست را به سمت کف دست خم می کند و انگشتان دیگر را به حالت مشت روی آن قرار می دهد.
سپس مچ دست را به سمت انگشت کوچک خم می کند.اگر این حرکت باعث درد در مچ دست در امتداد انگشت شست شود، احتمال تنوسینوویت دکورون وجود دارد.
روش دیگر معاینه اینست که پزشک از بیمار میخواهد شست خود را ابداکت کرده یا به زبان دیگر از بقیه انگشتان دور کند.
در همین حال پزشک با دست خود مانع از ابداکت شدن انگشت شست بیمار میشود.
سعی بیمار در ابداکت کردن شست بر علیه مقاومت دست پزشک موجب بروز درد در بالای مچ دست میشود.
-
تست فینکل اشتاین
معمولا پزشک برای تشخیص دقیق بیماری و افتراق آن از سایر بیماری ها مانند سندرم تونل کارپال از روش های تشخیصی کمک می گیرد.
در بیماری سندرم تونل کارپال بیماری دچار علائمی همچون خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست ها می شود در حالی که در این بیماری به این شکل نیست.
معمولا برای تشخیص این عارضه، نیاز به تصویربرداری یا روشهای تشخیصی تکمیلی مثل نوار عصب و عضله نیست و فقط در صورت صلاحدید پزشک و شک به بیماری های دیگر مثل سندرم تونل کارپال (CTS) انجام می گیرند.
آیا میتوان از آسیب یا بیماری تنوسینوویت دکورون پیشگیری کرد؟
ممکن است پیشگیری از بیماری تنوسینوویت دکورون ممکن باشد.
برخی از عوامل خطر را نمیتوان کنترل کرد؛ مانند جنسیت یا سن، با این حال فیزیوتراپیستها موارد زیر را به شما توصیه میکنند:
- از استفاده مداوم و بیش از حد از دست خود اجتناب کنید.
- از زور زدن بیش از حد یا استفاده بیش از حد با مچ دست خودداری کنید؛ یا انجام این حرکات را محدود نمایید.
- از استفاده بیش از حد از انگشت شصت برای ارسال پیام کوتاه یا بازی کردن خودداری کنید.
- در حین استفاده از دست یا ساعد، مچ دست و دست خود را در موقعیتهای نامناسب و عجیب قرار ندهید.
- شرایط و آموزشهای صحیح در ورزشهایی مانند گلف و تنیس را یاد بگیرید تا فشار و کشش مچ دست و انگشتان دست را به حداقل برسانید.
تنوسینوویت دکورون چه درمانی دارد؟
درمانی که برای این بیماری در نظر گرفته میشود به کاهش التهاب، حفظ حرکت در انگشت دست و جلوگیری از عود این بیماری کمک میکند.
اگر درمان بهموقع انجام شود، علائم شما باید طی چهار تا شش هفته بهبود پیدا کند.
اگر تنوسینوویت دکورون در بارداری شروع شود، احتمالا علائم ناشی از آن تا اواخر بارداری و شیردهی ادامه خواهد داشت.
درمان در این سندروم با توجه به مرحله حاد یا مزمن بیماری متفاوت است. در مرحله حاد التهابی که سندروم خیلی پیشرفت نکرده است ، درمان غیر جراحی است.
درمان غیرجراحی شامل تغییر در فعالیت ها ، اصلاح پاسچر دست ، تغییرات ارگونومیک ، استفاده از اسپلینت و ایجاد بی حرکتی ، گرما و سرما و تحریک الکتریکی عصبی است.
در مطالعات ، بهترین و ایمنی ترین درمان محافظه کارانه برای سندروم تنوسینوویت دکورون استراحت و بی حرکتی شست ، بیان شده است.
-
درمان دارویی
جهت کاهش درد و تورم، پزشک ممکن است مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن را توصیه کند.
تزریق داروهای استروئیدی به غلاف تاندون نیز به کاهش تورم کمک میکند.
در صورتی که درمان طی شش ماه اول علائم شروع شود، اکثر افراد پس از تزریق کورتیکواستروئید، پس از یک دوره تزریق کاملا بهبود پیدا میکنند.
-
از دیگر راهکارهای درمانی غیر دارویی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیحرکت کردن شست و مچ دست، صاف نگه داشتن دست با استفاده از آتل یا بریس باعث استراحت دادن به تاندونها میشود.
- تا حد امکان باید از حرکت مکرر انگشت شست خودداری کنید.
- کمپرس یخ را در ناحیه آسیبدیده قرار دهید.
- در نهایت بهتر است به یک فیزیوتراپیست جهت درمان مراجعه کنید تا منجر به تقویت عضلات و کاهش درد شود.
در صورتی که هیچ یک از این روشهای درمانی برای تسکین درد شما موثر عمل نکند، ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید.
-
عمل جراحي
اگر این بیماری بسیارجدی است، دکتر ممکن است عمل جراحی سرپائی را برایتان توصیه کند.
جراحی شامل یک برش عرضی بهطول یک تا یک و نیم سانتیمتر روی محل ابتلا داده میشود و پوشش غلاف تاندون های مبتلا طی عمل جراحی برداشته میشود .
دکتر شما را در مورد نحوه ی استراحت، تقویت و بازسازی بدن بعد از عمل جراحی راهنمایی میکند.
یک فیزیوتراپیست می تواند به شما بعد از عمل جراحی تمرینات تقویت عضلات را آموزش وبه شما در زندگی روزمره برای جلوگیری از مشکلات آینده کمک نماید.
شیوه زندگی و درمان های خانگی تنوسینوویت دکورون
اگر نیازی به عمل جراحی ندارید ، مراقبت از وضعیت خود همان جلوگیری از آن است:
- از حرکت مکرر به همان روش خودداری کنید.
- در صورت پیشنهاد پزشک از بریس یا آتل استفاده کنید.
- تمرینات توصیه شده را برای درمان تنوسینوویت دکرون دنبال کنید.
- به فعالیتی که باعث درد ، تورم یا بی حسی در شست و مچ دست شما می شود توجه داشته باشید ، سعی کنید از آن جلوگیری کرده و این اطلاعات را با پزشک خود در میان بگذارید.
ورزش هایی برای بهبود تنوسینوویت دکورون
- مرحله اول:
دقت کنید که ابتدا به مدت 2 الی 3 هفته باید اسپلینت بسته شود و بعد از کاهش درد ورزش ها شروع شود.
1)کف دست مبتلا را روی میز بگذارید و با دست سالم به آرامی شست دست مبتلا را از میز بلند کنید. و به آرامی دوباره آن را روی میز بگذارید.
این کار را 5 تا ده بار هر دو ساعت تکرار کنید.
2)تیغه دست مبتلا را رو میز بگذارید و با استفاده از دست سالم، انگشت شست درگیر را از سایر انگشتان دور کنید و مجددا به آرامی آن را هم راستا با سایر انگشتان قرار دهید. این کار را 5 تا ده بار هر دو ساعت تکرار کنید.
3) با ساعد مچ دست خود را در لبه میز حمایت کنید، طوری که شست دست به سمت بالا باشد. به آرامی مچ دست را به سمت پایین بیاورید تا حدی که شروع احساس ناخوشایند را تجربه کنید. در این مرحله با دست سالم مچ دست را به پوزیشن اولیه برگردانید. این کار را 5 تا ده بار هر دو ساعت تکرار کنید.
- مرحله دوم:
در این مرحله اسپلینت را در طول روز جهت فعالیت های سبک خارج کنید.
هنگامی که ورزش های مرحله اول بدون درد قابل انجام بودند می توانید تکرار ها را بیشتر کنید و وزنه کوچکی اضافه کنید.
4) کف دست مبتلا را روی میز بگذارید و شست درگیر را تا حدی که احساس راحتی می کنید از سایر انگشتان دور کنید. سپس به جایگاه اولیه برگردانید. 5 تا 10 با تکرار کنید.
5)کف دست مبتلا را روی میز بگذارید و شست درگیر را از روی میز بلند کنید، تا حدی که احساس راحتی کنید و به آرامی به پوزیشن اولیه برگردید. 5 تا ده بار تکرار کنید.
- مرحله سوم:
هنگامی که ورزش های مرحله قبل را به راحتی و بدون درد توانستید انجام دهید، میتوانید تکرارها را بیشتر کرده و یا از وزنه ها استفاده کنید.
از ورزش های قدرتی و تقویتی در این مرحله می توانید استفاده کنید.
6) یک باند کشی را دور انگشتان خود قرار دهید و به آرامی شست خود را در مقابل مقاومت باند حرکت دهید. 5 تا 10 بار تکرار کنید.