ساییدگی و آرتروز شانه، علائم و دلیل آن چیست؟

شانه از پیچیده ترین مفاصل بدن است که یک مفصل نیست بلکه از چهار مفصل جداگانه ساخته شده است که یک هماهنگی بی نظیری در به حرکت در آوردن دست دارد. به همین جهت شانه بیشترین دامنه حرکتی را در میان مفاصل بدن دارد و به هر جهتی می چرخد.

مفصل شانه پس از مفصل ران و زانو بالاترین درصد شیوع آرتروز را به خود اختصاص می‌دهد؛ دلیل این جایگاه سوم آن است که برخلاف مفصل‌های بزرگ پایین تنه معمولاً وزنی بر آن تحمیل نمی‌شود. آرتروز شانه نوعی بیماری تخریبی مفصل شانه است که به دلیل فرسایش و تخریب تدریجی غضروف مفصل شانه در اثر حرکات تکراری و یا وارد شدن فشار بیش از حد رخ می دهد.

آرتروز شانه می تواند انواع مختلف داشته باشد که رایج ترین آنها استئو آرتریت است و این مشکل به دنبال ابتلا به بیماری آتروز التهابی همچون آرتریت روماتوئید یا نقرس ایجاد می شود. استئو آرتریت شانه یک بیماری فساد مفصل است که از دو مرحله اصلی به شرح زیر تشکیل می شود:

• غضروف در ناحیه مفاصل از بین می رود، و
• زائده های استخوانی غیر عادی به نام استئوفیت در محل مفصل تشکیل می شود.

آرتروز شانه در اکثر مواقع در افرادی که ۵۰ سال به بالا سن دارند به وجود می‌‌آید. با گذر زمان استفاده نادرست و بیش از حد از مفاصل باعث می‌شود که ریسک بروز آرتروز در افرادی که وارد دوران میانسالی شدند بیشتر شود. آرتروز شانه می‌تواند در افراد جوان به دنبال ضربه یا جراحی مفصل به وجود بیاید. این اختلال در زنان بیشتر از مردان رخ می‌‌دهد.

انواع آرتروز شانه

بیماری آرتروز شانه به سه حالت مختلف دیده می شود که شامل:

• استئوآرتریت

  استئوآرتریت شایع ترین شکل آرتروز شانه است که بیشتر در افراد مسن و سالخورده ایجاد می شود. وجود غضروف در میان سطح مفصل برای به حرکت در آمدن مفصل ضروری است و از وارد شدن فشار اضافی به مفصل پیشگیری می شود. این بیماری موجب فرسودگی و ساییدگی غضروف مفصلی شانه می شود که در نهایت می تواند منجر به تغییر شکل مفصل شانه می گردد.

• آرتریت روماتوئید

  آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در آن پوشش مفصل ها را متلهب می کند. این بیماری ارتباطی با بالا رفتن سن ندارند و در هر سنی ایجاد می شود. این بیماری چندین مفصل شانه را درگیری می کند و علاوه بر درد با التهاب و ورم شدید در مفصل همراه است.

•  آرتروپاتی روتاتور کاف

  این نوع آرتروز می‌‌تواند شانه را درگیر کند و معمولاً به علت آسیب دیدگی درمان نشده روتاتور کاف از قبیل پارگی روتاتور کاف به وجود می‌آید. افرادی که علائم و نشانه‌های پارگی روتاتور کاف را از خود نشان می‌دهند معمولاً دچار درد شانه، ضعف و کاهش دامنه حرکات شانه خواهد شد.

• آرتروز پس از آسیب دیدگی

  آرتروز پس از آسیب دیدگی یکی از انواع آرتروز شانه است که پس از ضربه، شکستگی و دررفتگی ایجاد می شود.

• آرتروز گلونوهومرال

  به فرسودگی و آسیب دیدگی غضروف پوشش دهنده استخوان مفصل گلونوهومرال، آرتروز گلونوهومرال می گویند. زمانی که غضروف ها از بین بروند استخوان ها به یکدیگر سابیده می شوند و همین امر موجب تولید خارهای استخوانی می شود. خارهای استخوانی اصطلاک استخوان ها را بیشتر کرده و دیگر حرکت ران راحتر نمی باشد.

• آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر

  در آرتروز گلونوهومرال، سطح غضروف بین ترقوه و بالای تیغه شانه ساییده و نازک می شود و هر دو مفصل به یکدیگر نزدیک می شوند.

علائم آرتروز شانه

همانند مفاصل دیگر، شایع‌ترین علائم آرتروز شانه عبارت‌اند از:

• درد به هنگام فعالیت
• درد به هنگام استراحت و خوابیدن
• درد که معمولاً در قسمت پشت شانه متمرکز بوده ولی در طول دست‌ها احساس می‌شود.
• گرفتگی مفاصل
• محدودیت در فعالیت‌ها
• کاهش دامنه‌ی حرکتی، همراه با صداهای ناهنجار و گیرکردن به هنگام کشیده شدن گوی و کاسه‌ی مفصل بر روی یکدیگر.
• بی‌خوابی به دلیل راحت نبودن فرد چه به هنگام خوابیدن بر روی دست آسیب‌دیده و چه به هنگام خوابیدن بر روی دست سالم.

بیشتر بخوانید: درمان ساییدگی و آرتروز شانه