14 علت درد آرنج؛ تشخیص و درمان آن

آرنج مفصلی است كه اجازه بلند كردن و پایین آوردن اشیاء و چرخش به داخل و خارج دست را میسر می كند. درد آرنج در اثر علل تاندونی عضلانی و یا استخوانی ایجاد می شود. معمولا شدت درد زیاد نیست ولی اهمیت زیادی دارد. درد آرنج یکی از علل شایع درد می باشد که در اکثر موارد به آن توجه نمی شود و یا فراموش می شود.

آناتومی آرنج

مفصل آرنج متشکل از سه استخوان می‌باشد؛ شامل:

1. استخوان بازو (هومروس – Humerus)
2. استخوان اولنا (Ulna)
3. استخوان رادیوس (Radius)

استخوان اولنا و رادیوس، ساعد دست را تشکیل می‌دهند. انتهای این سه استخوان‌، جایی که در مفصل آرنج به هم می‌رسند، توسط غضروف مفصلی پوشیده شده است؛ غضروف سبب می‌شود تا این استخوان‌ها به نرمی روی هم حرکت نموده و مانند جاذب ضربه عمل می‌کند. این استخوان‌ها توسط بافت‌های محکمی به نام رباط (لیگامنت) در مفصل آرنج تثبیت شده‌اند.
اگر صرف نظر از اعصاب و عروق خونی، برای هرکدام از بخش‌های ذکر شده در آرنج مشکلی پیش آید، فرد دچار درد خواهد شد. در این مقاله به بررسی برخی از این مشکلات می‌پردازیم.

14 علت درد آرنج دست

• شکستگی آرنج (Elbow Fracture)

  شکستگی آرنج به آسیب‌دیدگی بخشی اشاره دارد که به آن «زائده اولکرانون» می‌گویند و می‌توان ران را در زیر پوست آرنج احساس نمود. این نوع از شکستگی درد شدیدی ایجاد می‌کند و ممکن است با دررفتگی آرنج همراه باشد.

• کشیدگی و پارگی رباط (Ligament Strain and Rupture)

  کشیدگی و پارگی رباط می تواند در ناحیه آرنج به دلایل مختلف ایجاد شود. در این حالت ممکن است یک یا چند رباط دچار آسیب دیدگی شوند. این شرایط معمولاً زمانی ایجاد می شود که آرنج بیش از حد کشیده شده یا فشرده شود. در این حالت شدت آسیب دیدگی بستگی به مقدار آسیب وارد شده به یک رباط خاص (اینکه پارگی جزئی یا کامل باشد) و تعداد رباط های آسیب دیده دارد.

• آرتروز آرنج (Elbow Osteoarthritis)

  آرتروز آرنج یک بیماری است که به علت ساییدگی و فرسودگی مفصل آرنج ایجاد می‌شود، معمولاً با افزایش سن و یا وجود آسیب‌دیدگی قبلی در آرنج این حالت در بیماران پدیدی می‌آید. زمانی که غضروف موجود بین استخوان‌های مفصل آرنج فرسوده و پاره می‌شوند، استخوان‌ها بر روی یکدیگر ساییده خواهند، به این حالت آرتروز مفصل می‌گویند. تخریب غضروف، حرکات طبیعی مفصل آرنج را تحت تأثیر قرارمی دهد و آن را دردناک و محدود می‌کند.

• بیماری آرنج تنیس‌بازان (Tennis elbow)

  آرنج تنیس‌بازان یا اپی کندیلیت جانبی (Lateral epicondylitis) یک بیماری التهابی است که در قسمت جانبی مفصل آرنج ایجاد می‌شود. این بیماری در اثر استفاده بیش‌ازحد از آرنج ایجاد می‌شود که در پی آن بیمار دچار درد و التهاب می‌گردد. هرگونه صدمه‌ای به تاندون‌ها در نقطه اتصالشان به استخوان آرنج نیز می‌تواند منجر به بیماری آرنج تنیس‌بازان شود.

• بیماری آرنج گلف بازان (Golfer’s elbow)

  بیماری آرنج گلف بازان یا اپی کندیلیت داخلی (Medial Epicondylitis) در اثر صدمه به ماهیچه‌هایی که باعث خم شدن مچ دست و انگشتان می‌شود، ایجاد می‌شود. محل آسیب معمولاً در قسمت اپی کندیل داخلی آرنج می‌باشد، یک برآمدگی استخوانی در داخل آرنج که در این ماهیچه‌ها به آن متصل می‌گردند. به‌طورمعمول افراد مبتلا به آرنج گلف بازان، هنگام گرفتن اشیاء و یا خم کردن مچ دست و انگشتان دچار درد می‌شوند. همچنین ممکن است درد هنگام کشیدگی عضلات نیز ایجاد شود.

• روماتیسم مفصل آرنج (Elbow Rheumatoid Arthritis)

  آرتریت روماتوئید آرنج حالتی است که در معاینات بالینی زیاد مشاهده می‌شود. آرتریت روماتوئید آرنج می‌تواند دردناک باشد و بسیاری از فعالیت‌های روزمره را با مشکل مواجه نماید.

• عفونت مفصل آرنج (Septic Elbow Arthritis)

  آرتریت سپتیک وضعیتی که در آن یک یا چند مفصل بدن توسط میکروارگانیسم‌هایی تحت حمله قرارگرفته و منجر به التهاب عفونی در مفصل آلوده می‌شود.آرتریت سپتیک مفصل آرنج زمانی رخ می‌دهد که آرنج مبتلابه عفونت شده، و در پی آن آرنج دچار التهاب و آرتریت می‌شود.

• بورسیت مفصلی آرنج (Elbow Joint Bursitis)

  بیماری‌ای است که در آن “بورسا” در اطراف مفصل آرنج ملتهب و یا تحریک شده باشد. بورسا کیسه‌های پر از مایع هستند که مابین استخوان و بافت‌هایی مانند تاندون‌ها قرار دارند. هنگامی‌که این کیسه‌ها تحریک شوند، ممکن است دچار التهاب گردند که به آن بورسیت می‌گویند. در بورسیت مفصلی آرنج، بافت‌های نرم مفصل آرنج دچار التهاب می‌شوند، ازاین‌رو علائمی همچون درد، تورم و احساس ناراحتی در مفصل پدید خواهد آمد.
  

• سندرم تونل کوبیتال (Cubital Tunnel Syndrome)

  سندرم تونل کوبیتال نام مشکلی از آرنج است که در اثر فشار بیش از اندازه روی عصب اولنار که زیر آرنج قرار دارد ایجاد می‌شود. این امر منجر به ایجاد علائم و نشانه هایی مانند بی حسی، گزگز و همچنین درد در ناحیه آرنج، ساعد و دست می‌شود. عصب اولنار از درون کانالی به نام کانال کوبیتال عبور می‌کند که در قسمت داخلی آرنج قرار گرفته است. سندرم تونل کوبیتال نوعی نوروپاتی است که در اثر فشار عصب اولنار ایجاد می‌شود و در نتیجه، فشردگی عصب اولنار نیز نامیده می‌شود.

• سندرم تونل رادیال (Radial Tunnel Syndrome)

  در سندروم تونل رادیال عصب رادیال در حین عبور از آرنج در بین عضلات آن تحت فشار قرار می گیرد. این بیماری می تواند موجب درد در سطح خارجی آرنج و ضعف عضلانی ساعد شود.

• استئوکندریت دیسکان (Osteochondritis Dissecans)

  اکثرا کودکان و نوجوانان در اثر مردن بخشی از بافت استخوانی اطراف آرنج، دچار این عارضه می‌شوند. در چنین شرایطی بخشی از استخوان و غضروف، از محل آسیب دیده جدا شده و حین فعالیت ایجاد درد می‌نماید. این آسیب دیدگی بیشتر در زانو دیده می‌شود اما در آرنج نیز ممکن است رخ دهد.

• نقرس (Gout)

  این بیماری در حقیقت نوعی آرتروز است. نقرس در اثر رسوب کردن اسید اوریک (ماده‌ای که باید به طور طبیعی از بدن دفع گردد) به صورت کریستال در بافت‌های بدن ایجاد می‌شود. اگر تشکیل کریستال‌های اسید اوریک در آرنج اتفاق افتند، می‌تواند بسیار دردناک باشد.

• لوپوس (Lupus)

  در این بیماری سیستم ایمنی بدن به بخش‌های سالمی مانند مفاصل و اندام‌های بدن حمله می‌کند. این عارضه اغلب دست و پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما ممکن است در آرنج نیز مشکل ایجاد نماید.

• بیماری لایم (Lyme disease)

  ناقل این بیماری حشره‌ی کنه بوده و اگر به موقع درمان نشود می‌تواند سبب بروز مشکلاتی جدی گردد. بیماری لایم می‌تواند سبب بروز مشکلاتی در سیستم عصبی و درد در مفاصل (مانند آرنج) گردد.

نشانه ها و علائم درد آرنج

1. التهاب و حساسیت قسمت خارجی استخوان آرنج
2. خشکی و گرفتگی صبحگاهی آرنج توأم با درد مداوم
3. درد ساعد
4. تشدید شدن درد آرنج زمان مشت کردن دست یا نگه داشتن اشیاء

چه زمانی بعد از درد آرنج به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد آرنج شما شدید یا مداوم است، بسیار مهم است که برای تشخیص مناسب به پزشک خود مراجعه کنید. از دیگر نشانه‌هایی که نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند در قسمت زیر آورده شده است:

• ناتوانی در حمل اشیاء و یا استفاده از بازوی شما
• آسیبی که باعث تغییر شکل مفصل آرنج می‌شود
• درد آرنج که در شب یا هنگام استراحت رخ می‌دهد
• ناتوانی در صاف کردن یا خم کردن بازو
• تورم یا کبودی قابل توجه در اطراف آرنج
• نشانه‌های عفونت، از جمله تب، قرمزی، و گرمی

تشخیص علت درد آرنج

تشخیص درد آرنج عموماً به صورت بالینی، یعنی فقط با ارزیابی سابقه پزشکی شخص و معاینه انجام می شود. با این حال، گاهی اوقات، عکسبرداری از جمله رادیوگرافی برای رد تشخیص شکستگی مورد نیاز است.

1. سابقه پزشکی

   پزشک قبل از معاینه آرنج، در مورد زمان شروع درد آرنج، نوع و دفعات ورزش یا فعالیت های شغلی که انجام می دهید و اینکه آیا اخیراً زمین خورده اید یا ضربه دیده اید، سوال می کند.
   همچنین، او از شما می پرسد که آیا علاوه بر درد، علائم دیگری مانند بی حسی یا گزگز (که نشان دهنده درگیری عصب است)، تورم (که نشان دهنده التهاب است) یا تب (که نشان دهنده عفونت احتمالی است) نیز دارید یا خیر.

2. معاینه

   در طول معاینه فیزیکی، پزشک ابتدا آرنج، بازو و ساعد را از نظر کبودی، تورم، قرمزی و یا تغییر شکل بررسی می کند. او همچنین استخوان ها، عضلات و تاندون های ساعد و آرنج را فشار داده و آنها را حرکت می دهد تا حساسیت و دامنه حرکت را ارزیابی کند. پزشک علاوه بر معاینه کامل اسکلتی-عضلانی، اعصاب دست را به صورت مختصر برای بررسی اختلالات حسی و ضعف عضلانی معاینه می کند.

3. تصویربرداری

   برای تأیید یا پشتیبانی از تشخیص درد آرنج تان ممکن است نیاز به تصویربرداری های گوناگونی باشد. مثلاً برای تشخیص شکستگی یا دررفتگی آرنج باید رادیوگرافی انجام داده شود، در حالی که ممکن است برای بررسی بهتر تاندون عضله دوسر خصوصاً اگر در مورد پارگی تاندون تردیدی وجود داشته باشد، ام آر آی توصیه شود.

روش های درمان درد آرنج

درمان درد آرنج به علت پدیدآورنده درد بستگی دارد که می‌تواند ناشی از التهاب یا پارگی در بخش‌های مختلف آرنج ازجمله: عضلات، تاندون‌ها یا رباط‌ها باشد.

• اصلاح فعالیت‌ها

  اولین کار در خصوص درد آرنج این است که از انجام فعالیت‌های تحریک‌کننده آرنج دوری نمایید، مانند: هل دادن و یا کشیدن اشیاء سنگین و ورزش، تاز مانی که شرایط شما بهتر گردد.

• استفاده از یخ

  ماساژ با یخ می به التهاب جانبی و داخلی آرنج را کاهش دهد. به‌منظور کاهش التهاب مفصل آرنج و یا بافت‌های آن، یک کیسه یخ را بر روی آرنج دردناک قرار دهید، این کار می‌تواند عملکرد مفصل را نیز بهبود بخشید.

• ماساژ

  ناحیه دردناک مفصل آرنج را به‌آرامی ماساژ دهید. هنگامی‌که التهاب فروکش نمود، به جهت حفظ قدرت عضلات حمایت‌کننده از آرنج، به‌آرامی ورزش‌های ملایم را شروع نمایید. همیشه با حرکت‌های آرام شروع کنید، تا قدرت تحمل شما افزایش یابد.

• بستن آرنج

  برای درمان درد و سوزش، بستن آرنج می‌تواند راهکار بسیار مؤثری باشد. با محدود شدن حرکت آرنج، به عضلات و بافت‌ها فرصت داده می‌شود تا سریع‌تر خود را ترمیم نمایند. همچنین این کار به تسکین درد و سوزش آرنج نیز کمک می‌نماید. توصیه می‌شود برای دست‌یابی به نتیجه مطلوب، حداقل حدود یک ساعت نیم آرنج بسته شود.

• داروها

  داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSID) برای کمک به تسکین درد می‌توانند کمک‌کننده باشند. همچنین آن‌ها اثر آرام‌بخشی در رباط‌ها و عضلات دارند و کمک می‌کنند تا درد در آن‌ها فروکش نماید.

• تزریق کورتون

  اگر درمان‌های دیگر کارساز نباشد، می‌توان برای تسکین درد آرنج از کورتیکواستروئیدها استفاده نمود. گاهی اوقات لیدوکائین نیز با کورتون ترکیب می‌شود تا درد تزریق کاهش یابد.

• لیزر درمانی

  درمان با لیزر پرتوان برای درد آرنج تنیس بازان ثابت کرده است که بسیار موثر است، اما مهم‌تر از همه، عدم وجود عوارض جانبی مد نظر است.

• تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

  پلاسمای غنی از پلاکت پی آر پی جدیدترین درمان بحث‌برانگیزی است که برای صدمات تاندون‌های آرنج می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. نتایج این درمان بهتر از تزریق کورتونها ارزیابی می‌شود.ازآنجاکه خون‌رسانی به تاندون‌های مجروح ضعیف می‌باشد، ترمیم آن‌ها کند می‌باشد. پلاکت‌های خون می‌توانند فاکتورهای رشد و ترمیمی را جذب نمایند، بنابراین تزریق پلاکت‌ها به محل تاندون‌های آسیب‌دیده، که از خون خود بیمار گرفته می‌شود، ایده مناسبی می‌باشد.

• تزریق اوزون

  انتقال اکسیژن فعال به‌طور مستقیم به ناحیه آسیب‌دیده را اوزون تراپی می گویند. ازون خاصیت احیاکنندگی و ضدالتهابی دارد، بنابراین تزریق اوزن به داخل بافت‌های ملتهب آرنج می‌تواند در فروکش نمودن درد و التهاب مؤثر باشد. اوزون می‌تواند درد آرنج را تسکین داده و بازسازی بافت‌ها را تحریک نماید. ازون با فعال‌سازی سلول‌های بنیادی که نقش مؤثری درترمیم و بازسازی سلول‌های آسیب‌دیده دارند، حتی برای بیماران مبتلابه آسیب‌های شدید مفصل آرنج، می‌تواند مؤثر باشد.

• فیزیوتراپی

  فیزیوتراپی در بالا بردن سرعت فرایند درمان و به دست آوردن نتایج مطلوب بسیار مهم است. همچنین فیزیوتراپی احتمال عود مجدد درد را نیز در آینده کاهش می‌دهد.
  فیزیوتراپی می‌تواند شامل روش‌های درمانی زیر باشد:

  1. ماساژ بافت نرم
  2. الکتروتراپی
  3. درمان اولتراسوند
  4. درمان با لیزر
  5. حرکت‌درمانی آرنج
  6. سرما و گرما درمانی
  7. آتل‌بندی یا اسپلینت
  8. تمرینات خاص به‌منظور بهبود قدرت و انعطاف‌پذیری آرنج
  9. اصلاح و آموزش روش انجام فعالیت‌های روزمره
  10. برنامه‌ریزی مناسب برای بازگشت به فعالیت‌ها

• شاک ویو‌تراپی

  شاک‌ویوتراپی (ESWT) نوعی روش درمانی است که می‌تواند برای رفع درد آرنج مفید باشد. همچنین این روش می‌تواند فرایندهای ترمیم را تحریک نماید. با مسدود کردن سیگنال‌های درد به‌صورت مؤثر و سریع می‌تواند علائم بیماران را کاهش دهد.

• الکتروتراپی (برق درمانی)

  اثر مفید الکتروتراپی در کاهش و یا حذف کامل درد آرنج به اثبات رسیده است. در الکتروتراپی برای بهبود درد آرنج از پالس‌های الکتریکی کمک می‌گیرند تارهای عصبی گروه C را تحریک نمایند.

• عمل جراحی آرنج

  برای تسکین علائم آرنج درد ناشی از بعضی از موارد، بایستی جراحی انجام گیرد. در مورد بعضی از عوارض خاص، مانند شکستگی آرنج، دررفتگی، موارد متوسط ​​تا شدید سندرم تونل کوبیال و اپی کندیلیت داخلی مزمن، جراحی سنتی باز موثرترین روش است.
  برای سایر موارد، مانند اپی کندیلیت خارجی مزمن، آرتروز آرنج و استئوکندریت دیسکان، جراحی آرتروسکوپی آرنج ترجیح داده می شود.